سبک شناسی کتب احتجاجی شیعه(احتجاج طبرسی – نهج الحق و کشف الصدق – الفین – الصوارم المهرقه و دلائل الصدق) در حوزه امامت

چکیده بشر نیازمند به هدایت الهی است از این رو پیامبران متعددی برای رفع این نیاز از طرف پروردگار مبعوث به رسالت گردیده و حضرت محمد(ص) به عنوان خاتم پیامبران برگزیده شده کار هدایت بشر را به انجام رسانید.این در حالی است که بعد از وفات ایشان جامعه ی اسلامی به دو گروه عمده ی شیعه و سنی تقسیم شده هر کدام به منظور اثبات مدعای خود به احتجاج برخاست. در این میان سهم شیعیان در مباحث احتجاجی ویژه است زیرا ائمه (ع) به عنوان طلایه داران این نهضت از همان ابتدا از حقوق حقه ی خود دفاع کرده و در مرتبه ی بعد,تعدادی از صحابه و سپس علما این مسیر را ادامه داده و تلاش نمودند با استدلالات عقلی و نقلی , مدعای خود را به اثبات برسانند. این پایان نامه در صدد بررسی سبک های متفاوت گروهی از علمای شیعه در پنج کتاب شاخص احتجاجی در امر امامت را با نام های: الاحتجاج طبرسی- الفین فی امامه امیر المومنین- نهج الحق و کشف الصدق- دلایل الصدق- الصوارم المهرقه فی جواب الصواعق المحرقه, عهده دار است و خواننده پس از مطالعه ی این پایان نامه،خواهد دانست که علمای شیعه با چه روش هایی از اصل اعتقادی امامت که وجه متمایز بین فریقین است،دفاع کرده و چگونه به پاسخ گویی پرسش ها و شبهات مطرح شده در این باب پرداخته اند. . از اهداف دیگررساله، آشنایی با استدلال های متقابل عامه و خاصه در حوزه ی امامت و مقایسه ی بین کتب احتجاجی در چگونگی انتقال پیام به مخاطب و همچنین علم و آگاهی از آداب عرفی مباحثه و مجادله در مباحث اعتقادی است که در شش فصل سامان یافته است.پژوهش گر در پایان هر فصل به نتایج حاصله از بحث اشاره کرده و در پایان رساله، با گردآوری نتایج ، رساله را به پایان برده است. لازم به ذکر است که سبک شناسی دارای مفهومی گسترده است و شامل مباحث تخصصی در حوزه ی گوناگونی ازعلوم مانند کلام و منطق و فلسفه و... می گردد که در این رساله به آنها پرداخته نشده و بیشتر سعی بر تبیین چگونگی استدلالات عقلی و نقلی مولفان در اثبات موضوع امامت بوده است. در پایان نتیجه ی کلی حاصل شده این است که دو کتاب احتجاج طبرسی و نهج الحق علامه ی حلی،دارای سبک روایی و کتاب الفین دارای سبک عقلی و اجتهادی است و دو کتاب الصوارم المهرقه و دلایل الصدق،تلفیقی از سبک اجتهاد ی و روایی است.همچنین در کتاب الفین ، نوع نگرش به اصل امامت دارای روی کردی قرآنی است در حالی که در چهار کتاب دیگر روی کرد قرآنی- روایی حاکم است. افزون بر اینکه در همه ی این پنج کتاب مگر کتاب الفین،جریان های تاریخی نیز مورد استناد قرار گرفته است.یادآور می گردد استدلال های این پنج کتاب، در مقام پاسخ گویی به همه ی پرسش ها و شبهاتی که اکنون در حوزه ی امامت مطرح است,تام و تمام نیست. نیز درباره ی رعایت آداب عرفی مباحثه و مجادله در پنج کتاب مورد نظر،باید گفت این آداب در در چهار کتاب به غیر از کتاب الصوارم المهرقه رعایت شده است. روش این تحقیق، تحلیلی- توصیفی همراه با ارائه ی بخشی از محتوا است. واژگان کلیدی: احتجاج- امامت- سبک شناسی- شیعه.